Alfred Adler (1870 - 1937) |
Myślenie Adlera, wsparte różnymi tragediami z okresu dzieciństwa i zmaganiami w dojrzałym życiu, skupiało się silnie wokół idei samodoskonalenia. Według niego celem każdego zdrowego, rozsądnego człowieka jest rozwijanie własnych zdolności i możliwości. Jak to sam wyraził: "Dążenie do doskonałości jest rzeczą wrodzoną w tym sensie, że jest częścią życia..."
Adler przyjął darwinowską ideę żywych form przystosowujących się do otoczenia i uważał, że "cele życia", jak je nazywał, są ogniskową osiągnięć jednostki w jej próbach pokonania życiowych przeszkód. Uważał, że służą one na ogół jako ochrona przed poczuciem bezsilności, jako pomost miedzy niezadowalającą teraźniejszością i jasną, pełną mocy i zadowolenia przyszłością.
Adler kładł jeszcze większy nacisk na indywidualizm niż Jung, przypisując człowiekowi takie cechy, jak wyjątkowość, jasną świadomość i zdolność do panowania nad własnym życiem, które zostało - według niego - zignorowane przez Freuda. W rzeczywistości był przeświadczony, że można kształtować własną osobowość, i w tym sensie propagował idee, która jest wciąż żywa.
"Każda jednostka - mówił - reprezentuje zarówno jedność osobowości, jak i indywidualne ukształtowanie tej jedności. Zatem jednostka jest zarówno obrazem, jak i artystą. Jest twórcą własnej osobowości".